W piątek 25 maja 2012, ok. godz. 17.00 odbyła się operacja zdejmowania chorągiewki wiatrowskazu z iglicy wieńczącej szczyt wieżyczki zegarowej śmiałowickiego Pałacu, znajdującej się nad głównym wejściem do budynku.
Trzy dni wcześniej, podczas wtorkowej burzy, zabytkowa chorągiewka odłamała się od górnego pierścienia mocującego ją na iglicy i zawisła na wysokości kilkunastu metrów nad wejściem do budynku, w sposób zagrażający bezpieczeństwu jego mieszkańców.
Rada Sołecka, zaalarmowana przez mieszkańców Wspólnoty Mieszkaniowej, zwróciła się o pomoc w tej sprawie do Zawodowej Straży Pożarnej w Świdnicy. Strażacy, przy pomocy wozu strażackiego z drabiną, w ciągu kilku minut zdjęli uszkodzoną chorągiewkę z iglicy.
Po zdjęciu chorągiewki okazało się, że na jej płaszczyźnie, oprócz świeżych śladów złamania, widnieją także liczne ślady po kulach, pochodzące zapewne z czasów ostatniej wojny, które być może osłabiły strukturę wiatrowskazu i pośrednio przyczyniły się do jego przełamania.
Ponadto można przypuszczać, że dolny pierścień wiatrowskazu odłamany został o wiele dawniej, gdyż uszkodzenia widoczne na dolnym rogu są już mocno zaśniedziałe.
Wiatrowskaz w formie chorągiewki jest wykonany z blachy miedzianej i ma 100 cm długości oraz 50 cm wysokości. Liczy sobie okrągłe 190 lat. Powstał podczas ostatniej przebudowy Pałacu zakończonej w roku 1822, o czym świadczy widniejąca na chorągiewce data oraz inicjał „S” – pochodzący zapewne od nazwiska ówczesnych właścicieli Pałacu – małżeństwa Schwabe.
Natomiast górująca nad budynkiem wieżyczka z zegarem powstała o 100 lat wcześniej, w roku 1720, w czasach gdy Pałac i cały śmiałowicki majątek należał do jezuitów.
Barokowa wieżyczka ma drewnianą konstrukcję, w całości pokrytą blachą. Umieszczona jest na kalenicy dachu. Jej czworoboczna podstawa, z tarczą zegarową znajdującą się na frontowej ścianie, nakryta jest charakterystycznym, baniastym hełmem, zwieńczonym smukłą sygnaturką z latarnią (ażurowe prześwity) oraz metalową kulą z iglicą, na której właśnie umieszczona była obrotowa chorągiewka wiatrowa. Wnętrze wieżyczki zawierało dawniej zabytkowy mechanizm zegara.
Pałacowy zegar posiadał też własny dzwon, wybijający godziny, umieszczony w sygnaturce nad hełmem wieżyczki. Zapewne za czasów wspólnoty zakonnej jego dźwięk zwoływał także braci na wspólne modlitwy.
Niestety w latach 90. ubiegłego wieku dzwon z wieżyczki śmiałowickiego Pałacu, prawdopodobnie za zgodą ówczesnych władz Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „Odnowa”, został przeniesiony do nowowybudowanej kaplicy cmentarnej w Marcinowicach, skąd niedawno go skradziono!
Natomiast mechanizm zegara został usunięty z wieży za sprawą jednego z mieszkańców Pałacu, który w zabytkowej wieżyczce urządził sobie gołębnik!
W chwili obecnej cała konstrukcja wieżyczki jest nadszarpnięta przez czas i warunki atmosferyczne. Część belek jest już nieco zmurszała, co sprawia że dostęp do niej jest trudny i trochę niebezpieczny. Ponadto nienajlepszy stan konstrukcji nośnej grozi zniszczeniem zabytkowego zwieńczenia wieżyczki, stanowiącej najbardziej charakterystyczny element architektoniczny tego budynku.
Bardzo zniszczona, spękana i wypaczona jest także drewniana tarcza zegarowa. Niektóre cyfry są już zupełnie nieczytelne, a ponadto wraz z usunięciem całego mechanizmu zegara usunięto także jego wskazówki.
Polub tę stronę
