Zmarł Maciej Patkowski – pisarz i prawnik, członek SRW Śmiałowice
Z ogromnym smutkiem i żalem przekazuję Państwu otrzymaną dzisiaj wiadomość o śmierci Macieja Patkowskiego – pisarza i scenarzysty, przez krótki okres młodości związanego ze Śmiałowicami.
Zmarł 17 stycznia, w wieku 86 lat, w swoim nowojorskim mieszkaniu. Lecz mimo zaawansowanego już wieku, jego śmierć była zupełnie niespodziewana. Wciąż czynny zawodowo i literacko, od kilku miesięcy planował przyjazd do Polski i jeszcze na parę godzin przed śmiercią ustalał program kwietniowego pobytu w Polsce…
Poznałam Macieja Patkowskiego przy okazji zbierania materiałów do książki poświęconej historii Śmiałowic. Poszukując informacji o pierwszych powojennych nauczycielach, w starej kronice szkoły natrafiłam na nazwisko pani Karoliny Łazoryk, jednak poza nazwiskiem żadnych innych informacji tam nie znalazłam. Wypytując o nią dawnych uczniów szkoły, od pana Stanisława Sochy dowiedziałam się, że żyje syn tej nauczycielki, który został pisarzem. Zwróciłam się więc o pomoc w odszukaniu go do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, które przekierowało moją prośbę dalej – do Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie – i w końcu, dzięki pośrednictwu pani Beaty Dorosz z Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, udało mi się nawiązać kontakt z pisarzem.
Wielogodzinne, fascynujące rozmowy z Maciejem Patkowskim niemal zawsze dotyczyły Śmiałowic – zarówno tych powojennych, jak i tych współczesnych. W Macieju odżyły dawne sentymenty, wspomnienia o matce nauczycielce i o kilku szczęśliwych latach spędzonych w Śmiałowicach, Pszennie i Świdnicy – odżyły tak silnie, że postanowił zostać członkiem naszej organizacji, co poczytujemy sobie za ogromny zaszczyt!
Tak przykro myśleć, że nie odwiedzi już miejsc swojego dzieciństwa i młodości, że nie poznamy go osobiście, i że już nie zadzwoni… I choć przez niemal dwa lata był członkiem naszego Stowarzyszenia, to dla większości z nas pozostanie tylko legendą.
Obszerny artykuł jemu poświęcony zamieszczony był na tej stronie właśnie z okazji jego członkostwa w naszej organizacji:
https://www.smialowice.pl/18/nse/4/403/16-wrzesnia-2021-maciej-patkowski-czlonkiem-srw-smialowice
Tworzył do ostatnich chwil życia. Ostatnia z jego książek pt. „Chopin i Majorka” ukazała się przed kilku miesiącami, a planowana wizyta w Polsce związana była również z jej promocją.
Zarówno ta ostatnia, jak i wiele innych jego książek jest dostępnych na stronie Empiku (również w postaci audiobooków): https://www.empik.com/chopin-i-majorka-patkowski-maciej...
/Lucyna Szpilakowska/
Życiorys literacki Macieja Patkowskiego w skrócie:
Maciej Patkowski to pseudonim literacki Andrzeja Macieja Łazoryka (Patkowski jest nazwiskiem panieńskim matki pisarza). Urodził się 14 listopada 1936 w Toruniu jako syn oficera lotnictwa i nauczycielki.
Po wojennej tułaczce osiadł wraz z matką na Dolnym Śląsku, gdzie kontynuował edukację, rozpoczętą jeszcze w latach wojny. Ostatnie dwie klasy szkoły podstawowej ukończył w Śmiałowicach, po czym w 1951 roku podjął naukę w Gimnazjum i Liceum im. Kasprowicza w Świdnicy. Jednak maturę zdawał już w VI Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu, dokąd przenieśli się oboje z matką, a następnie ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego i studium doktoranckie z prawa międzynarodowego.
Już podczas studiów, w 1958 roku zadebiutował na łamach prasy literackiej, a w kolejnym roku wyszła jego pierwsza powieść „Skorpiony”, która zyskała międzynarodowe uznanie – została przetłumaczona na siedem języków, a jej nakład przekroczył pół miliona egzemplarzy.
Następnie, w latach 1959–1972 wydał kilka powieści o tematyce współczesnej. Cztery z nich doczekały się wersji filmowej: „Szklana góra” (1960), „Sobótki” (1965) i „Kocie ślady” (1971). Jest także współautorem filmu „Zniszczyć pirata” (1972), do którego napisał dialogi.
W pierwszym okresie twórczości pisał też sztuki teatralne – na podstawie jednej z nich zrealizowano również spektakl telewizyjny „Grający pomnik” (1968), zaś Teatr Polskiego Radia przedstawił m.in. sztukę „We dwoje nad rzeką” (1968).
W 1972 roku wyjechał na stałe do Stanów Zjednoczonych, gdzie początkowo zarzucił twórczość literacką, poświęcając się działalności biznesowej. Przez wiele lat prowadził dom opieki dla niepełnosprawnych w Lake Ronkonkoma koło Nowego Jorku.
Polskę odwiedził ponownie dopiero ćwierć wieku później i ta wizyta stała się dla niego impulsem do założenia Oficyny Wydawniczej PIAST (Warszawa – Nowy Jork), publikującej polską literaturę emigracyjną. Zaistniał wtedy także jako współautor i wydawca wyboru poezji Jana Lechonia pt. „Lechoń Nowojorski”, opracowanego wspólnie z Beatą Dorosz.
Po dwudziestokilkuletniej przerwie wznowił działalność literacką dwiema mikropowieściami: „Opowieść z mottem” i „Opowieść banalna, czyli Bzy w Pensylwanii”, wydanymi pod wspólnym i jednocześnie wymownym tytułem: „...czemu mnie nie było...”.
Jako wieloletni mieszkaniec Nowego Jorku aktywnie uczestniczył również w życiu naukowym i artystycznym amerykańskiej Polonii: był członkiem Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce, Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce oraz Fundacji Kościuszkowskiej; czynnie współpracował z „Przeglądem Polskim” – dodatkiem literacko-społecznym do nowojorskiego „Nowego Dziennika”, największej polskiej gazety wydawanej w Stanach Zjednoczonych; należał do organizacji literackich: Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Polskiego PEN Clubu oraz Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie.
Twórczość prozatorska Macieja Patkowskiego:
2. Harmonijka (1959)
3. Południe (1960)
4. Sobótki (1963)
5. Dworzanin, Brulion Henryka Pattee (1964)
6. Człowiek w tajnej misji (1967)
7. Podchorążacka miłość (1967)
8. Autobus do Radości (1968)
9. Pod niebem północy i południa; antologia – pr. zbiorowa (1968)
10. Strzały w schronisku (1969)
11. Polowanie na kozła (1970)
12. Tajemniczy gość (1971)
13. Mały diabeł z Batignolles (1972)
14. ...czemu mnie nie było... (1999)
15. Lechoń Nowojorski (1999)
16. Stefan Wyszyński – Prymas Kampinosu (2001)
17. Koncert polski (2004)
18. Czarny wtorek (2007)
19. Kryptonim „Paderewski” (2013)
20. Kołomyjka (2016)
21. Z Kresów na orbitę (2016)
22. Ostatni walc (2019)
23. Chopin i Majorka (2022)
Scenariusze filmowe:
1. Harmonijka (1960)
2. Szklana góra (1960)
2. Sobótki (1966)
3. Kocie ślady (1971)
4. Zniszczyć pirata [dialogi] (1972)
Sztuki teatralne:
1. Harmonijka (1962)
2. Jutro wyrok (1962)
3. Wyroku nie będzie (1967)
4. Grający pomnik (1968)
5. We dwoje nad rzeką (1968)
6. Drewniany most (1969)
Słuchowiska radiowe:
1. Skorpiony (1961)
2. We dwoje nad rzeką (1968)
3. Cykl: Szlakiem m/s „Batory” Cz. 1-6 (1972)
 |
XX |  |
| XX | ||
 |
 |
|
| XX | ||
 |
 |
|
| XX | ||
 |
 |
Do posłuchania: Maciej Patkowski prezentuje swoją książkę „Z Kresów na orbitę”
Do poczytania: Wywiad z Maciejem Patkowskim zamieszczony w Kurierze Galicyjskim nr 15/2018
Polub tę stronę
