17 stycznia 2023 - Nie żyje Maciej Patkowski

 

 

Zmarł Maciej Patkowski – pisarz i prawnik, członek SRW Śmiałowice

Z ogromnym smutkiem i żalem przekazuję Państwu otrzymaną dzisiaj wiadomość o śmierci Macieja Patkowskiego – pisarza i scenarzysty, przez krótki okres młodości związanego ze Śmiałowicami.
Zmarł 17 stycznia, w wieku 86 lat, w swoim nowojorskim mieszkaniu. Lecz mimo zaawansowanego już wieku, jego śmierć była zupełnie niespodziewana. Wciąż czynny zawodowo i literacko, od kilku miesięcy planował przyjazd do Polski i jeszcze na parę godzin przed śmiercią ustalał program kwietniowego pobytu w Polsce…

 

Poznałam Macieja Patkowskiego przy okazji zbierania materiałów do książki poświęconej historii Śmiałowic. Poszukując informacji o pierwszych powojennych nauczycielach, w starej kronice szkoły natrafiłam na nazwisko pani Karoliny Łazoryk, jednak poza nazwiskiem żadnych innych informacji tam nie znalazłam. Wypytując o nią dawnych uczniów szkoły, od pana Stanisława Sochy dowiedziałam się, że żyje syn tej nauczycielki, który został pisarzem. Zwróciłam się więc o pomoc w odszukaniu go do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, które przekierowało moją prośbę dalej – do Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie – i w końcu, dzięki pośrednictwu pani Beaty Dorosz z Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, udało mi się nawiązać kontakt z pisarzem.  



Wielogodzinne, fascynujące rozmowy z Maciejem Patkowskim niemal zawsze dotyczyły Śmiałowic – zarówno tych powojennych, jak i tych współczesnych. W Macieju odżyły dawne sentymenty, wspomnienia o matce nauczycielce i o kilku szczęśliwych latach spędzonych w Śmiałowicach, Pszennie i Świdnicy – odżyły tak silnie, że postanowił zostać członkiem naszej organizacji, co poczytujemy sobie za ogromny zaszczyt!

 

Tak przykro myśleć, że nie odwiedzi już miejsc swojego dzieciństwa i młodości, że nie poznamy go osobiście, i że już nie zadzwoni… I choć przez niemal dwa lata był członkiem naszego Stowarzyszenia, to dla większości z nas pozostanie tylko legendą.

 

Obszerny artykuł jemu poświęcony zamieszczony był na tej stronie właśnie z okazji jego członkostwa w naszej organizacji:

https://www.smialowice.pl/18/nse/4/403/16-wrzesnia-2021-maciej-patkowski-czlonkiem-srw-smialowice

 

Tworzył do ostatnich chwil życia. Ostatnia z jego książek pt. Chopin i Majorka ukazała się przed kilku miesiącami, a planowana wizyta w Polsce związana była również z jej promocją.

 

Zarówno ta ostatnia, jak i wiele innych jego książek jest dostępnych na stronie Empiku (również w postaci audiobooków): https://www.empik.com/chopin-i-majorka-patkowski-maciej...

 

/Lucyna Szpilakowska/

 

 

 

Życiorys literacki Macieja Patkowskiego w skrócie:

Maciej Patkowski to pseudonim literacki Andrzeja Macieja Łazoryka (Patkowski jest nazwiskiem panieńskim matki pisarza). Urodził się 14 listopada 1936 w Toruniu jako syn oficera lotnictwa i nauczycielki.

Po wojennej tułaczce osiadł wraz z matką na Dolnym Śląsku, gdzie kontynuował edukację, rozpoczętą jeszcze w latach wojny. Ostatnie dwie klasy szkoły podstawowej ukończył w Śmiałowicach, po czym w 1951 roku podjął naukę w Gimnazjum i Liceum im. Kasprowicza w Świdnicy. Jednak maturę zdawał już w VI Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu, dokąd przenieśli się oboje z matką, a następnie ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego i studium doktoranckie z prawa międzynarodowego.


Już podczas studiów, w 1958 roku zadebiutował na łamach prasy literackiej, a w kolejnym roku wyszła jego pierwsza powieść „Skorpiony”, która zyskała międzynarodowe uznanie – została przetłumaczona na siedem języków, a jej nakład przekroczył pół miliona egzemplarzy.

Następnie, w latach 1959–1972 wydał kilka powieści o tematyce współczesnej. Cztery z nich doczekały się wersji filmowej: „Szklana góra” (1960), „Sobótki” (1965) i „Kocie ślady” (1971). Jest także współautorem filmu „Zniszczyć pirata” (1972), do którego napisał dialogi.

W pierwszym okresie twórczości pisał też sztuki teatralne – na podstawie jednej z nich zrealizowano również spektakl telewizyjny „Grający pomnik” (1968), zaś Teatr Polskiego Radia przedstawił m.in. sztukę „We dwoje nad rzeką” (1968).

 

W 1972 roku wyjechał na stałe do Stanów Zjednoczonych, gdzie początkowo zarzucił twórczość literacką, poświęcając się działalności biznesowej. Przez wiele lat prowadził dom opieki dla niepełnosprawnych w Lake Ronkonkoma koło Nowego Jorku.

 

Polskę odwiedził ponownie dopiero ćwierć wieku później i ta wizyta stała się dla niego impulsem do założenia Oficyny Wydawniczej PIAST (Warszawa Nowy Jork), publikującej polską literaturę emigracyjną. Zaistniał wtedy także jako współautor i wydawca wyboru poezji Jana Lechonia pt. Lechoń Nowojorski, opracowanego wspólnie z Beatą Dorosz.

 

Po dwudziestokilkuletniej przerwie wznowił działalność literacką dwiema mikropowieściami: „Opowieść z mottem” i „Opowieść banalna, czyli Bzy w Pensylwanii”, wydanymi pod wspólnym i jednocześnie wymownym tytułem: ...czemu mnie nie było....

 

Jako wieloletni mieszkaniec Nowego Jorku aktywnie uczestniczył również w życiu naukowym i artystycznym amerykańskiej Polonii: był członkiem Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce, Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce oraz Fundacji Kościuszkowskiej; czynnie współpracował z „Przeglądem Polskim” – dodatkiem literacko-społecznym do nowojorskiego „Nowego Dziennika”, największej polskiej gazety wydawanej w Stanach Zjednoczonych; należał do organizacji literackich: Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Polskiego PEN Clubu oraz Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie.



Twórczość prozatorska Macieja Patkowskiego:

  1. Skorpiony (1959)

  2. Harmonijka (1959)

  3. Południe (1960)

  4. Sobótki (1963)

  5. Dworzanin, Brulion Henryka Pattee (1964)

  6. Człowiek w tajnej misji (1967)

  7. Podchorążacka miłość (1967)

  8. Autobus do Radości (1968)

  9. Pod niebem północy i południa; antologia – pr. zbiorowa (1968)

10. Strzały w schronisku (1969)

11. Polowanie na kozła (1970)

12. Tajemniczy gość (1971)

13. Mały diabeł z Batignolles (1972)

14. ...czemu mnie nie było... (1999)

15. Lechoń Nowojorski (1999)

16. Stefan Wyszyński – Prymas Kampinosu (2001)

17. Koncert polski (2004)

18. Czarny wtorek (2007)

19. Kryptonim Paderewski” (2013)

20. Kołomyjka (2016)

21. Z Kresów na orbitę (2016)

22. Ostatni walc (2019)

23. Chopin i Majorka (2022)

 

Scenariusze filmowe:

  1. Harmonijka (1960)

  2. Szklana góra (1960)

  2. Sobótki (1966)

  3. Kocie ślady (1971)

  4. Zniszczyć pirata [dialogi] (1972)

 

Sztuki teatralne:

  1. Harmonijka (1962)

  2. Jutro wyrok (1962)

  3. Wyroku nie będzie (1967)

  4. Grający pomnik (1968)

  5. We dwoje nad rzeką (1968)

  6. Drewniany most (1969)

  

Słuchowiska radiowe:

  1. Skorpiony (1961)

  2. We dwoje nad rzeką (1968)

  3. Cykl: Szlakiem m/s Batory” Cz. 1-6 (1972)

 

 

 

 

 

 

XX
XX
XX
XX

 

 

 

Do posłuchania: Maciej Patkowski prezentuje swoją książkę Z Kresów na orbitę


Do poczytania:  Wywiad z Maciejem Patkowskim zamieszczony w Kurierze Galicyjskim nr 15/2018

 

 

 

<<< powrót
Tworzenie stron internetowych HM sp. z o.o. www.hm.pl | hosting www.hb.pl