Wieś Śmiałowice

 

 

Przycisk Przycisk Przycisk Przycisk

 

 

 

 

 

Położenie i warunki naturalne:

 

Wieś Śmiałowice leży na styku 3 gmin: rodzimej gminy Marcinowice oraz gminy Żarów i gminy Świdnica, należących do powiatu Świdnickiego w województwie Dolnośląskim.

 

Graniczy z siedmioma innymi wioskami: z Kraskowem, Klecinem i Stefanowicami należącymi do gminy Marcinowice, z Pankowem należącym do gminy Świdnica oraz z Wierzbną, Kalnem i Gołaszycami należącymi do gminy Żarów.


Mapka powiatu


Śmiałowice położone są we wschodniej części Równiny Świdnickiej, będącej częścią Przedgórza Sudeckiego, na wysokim, prawym brzegu rzeki Bystrzycy – lewego dopływu Odry, na obszarze lekko falistej moreny dennej zlodowacenia środkowopolskiego, na wysokości 185 – 216 m. n.p.m.

Łagodnie pofalowany teren wsi zdecydowanie opada w kierunku doliny rzeki Bystrzycy, okalającej wieś od strony północnej.

Wieś posiada rozbudowany układ dróg dojazdowych prowadzących w kierunku Marcinowic, Wierzbnej oraz Imbramowic (w kierunku autostrady A4), a także sieć lokalnych dróg polnych łączących wieś z Kalnem, z Kraskowem, z Gruszowem i Stefanowicami oraz z Pankowem i Niegoszowem.


Wieś pozbawiona jest wyraźnego centrum. Zabudowa wsi w przeważającej części zlokalizowana jest wzdłuż odcinka głównej drogi, z niewielką owalnicą położoną w centrum wsi. Część zabudowy rozlokowana jest wzdłuż dróg wiejskich. Domy, w zróżnicowanym układzie, typu zagrodowego i pojedyncze, ustawione są kalenicowo lub szczytowo.

Wewnątrz owalnicy, w jej południowej części, usytuowany jest kościół wraz z przylegającym do niego terenem starego cmentarza. Kościół wraz z przykościelnym cmentarzem otoczony jest średniowiecznym kamiennym murem obronnym.

Plan Śmiałowic


Na zachód od głównej drogi usytuowany jest zespół pałacowo-folwarczny rozmieszczony w układzie czworobocznym. Zespół składa się z dużego pałacu i obszernych zabudowań folwarcznych, z których część została współcześnie przekształcona na bloki mieszkalne. Od strony zachodniej do pałacu przylega niewielki zabytkowy park. Te­ren parku i pałacu usytuowanego na wysokiej nadrzecznej skarpie, od strony północnej ograniczony jest wysokim kamiennym murem oporowym.


Na wzniesieniu po zachodniej stronie wsi znajduje się cmentarz parafialny, którego początki sięgają XVIII wieku. Cmentarz otoczony jest zabytkowym murem ceglanym. Droga prowadząca do cmentarza obsadzona jest szpalerem lipowym.


W najniższej, północnej części wsi, w pobliżu rzeki zlokalizowany jest zespół młyna, już nieczynnego, składający się z kilku budynków rozmieszczonych w układzie czworobocznym wokół obszernego dziedzińca wybrukowanego kostką granitową. Nieco wyżej, w niewielkiej odległości od młyna, znajduje grupa budynków dawnego browaru, obecnie niszczejących.

Na obrzeżach wsi, przy drogach wylotowych, zlokalizowane są miejscowe zakłady przemysłowe.


W sylwecie wsi dominuje bryła kościoła oraz kilka dużych gospodarstw usytuowanych w najwyższej części wsi. Wyróżnia się także budynek dawnej szkoły, zlokalizowany obok kościoła i plebanii.


Okoliczny krajobraz zdominowany jest przez obszary rolnicze, jednak położenie wsi niemal w samym centrum Przedgórza Sudeckiego, pomiędzy masywem Ślęży na wschodzie, a krawędzią środkowej części Sudetów na południowym zachodzie, sprawia, że okala ją malowniczy i urozmaicony widnokrąg, ukazujący kontury pobliskich gór i wzgórz. 


Najbardziej charakterystyczny i wręcz dominujący w krajobrazie wsi jest widoczny we wschodniej części widnokręgu zarys masywu Ślęży i Raduni, stanowiącego najwyższą część Przedgórza Sudeckiego, oraz zarys sąsiadujących z nim Wzgórz Kiełczyńskich:

 



Nieco dalej na południe widoczne jest pasmo Gór Sowich, zaś w kierunku południowo-zachodnim ukazują się Góry Suche i Góry Wałbrzyskie:




Ze wzniesienia znajdującego się na zachodnim krańcu wsi widoczne jest pasmo Gór Wałbrzyskich, a przy dobrej widoczności także Karkonosze z górującą nad nim w oddali Śnieżką:




Natomiast północna część widnokręgu urozmaicona jest zarysem niewielkich wzniesień należących do Wzgórz Strzegomskich oraz Wzgórz Imbramowickich z widocznymi z oddali wyrobiskami lokalnych kamieniołomów:



Pod względem morfologicznym teren wsi jest niezbyt zróżnicowany. W rzeźbie terenu wyraźnie zaznacza się polodowcowa wysoczyzna plejstoceńska oraz obniżenie związane z doliną rzeki Bystrzycy. Jego podłoże stanowi warstwa skał metamorficznych i granitu, na których zalegają osady trzecio- i czwartorzędowe: iły, piaski, żwiry, gliny oraz lessy.

 

Wśród gleb na przeważającym obszarze wsi dominują, wytworzone na lessach i pyłach ilastych oraz glinach, gleby brunatne właściwe. Miejscami, na niewielkich obszarach, spotyka się gleby bielicowe lub czarne ziemie. Natomiast na północ od rzeki Bystrzycy, na podłożu glin ciężkich i pyłów ilastych występują mady. Tereny nadrzeczne, porośnięte lasami, charakteryzują się glebami torfowymi.

 

W okolicy Śmiałowic występują złoża kaolinów pierwotnych oraz glin kaolinitowych, przydatnych do uzyskiwania kaolinu dla przemysłu ceramicznego, papierniczego i tworzyw sztucznych oraz materiałów ogniotrwałych. Występują tu także czwartorzędowe złoża kruszyw naturalnych – piasku i żwiru.

 

Jednak w obydwu przypadkach są to złoża niezagospodarowane ze względu na ich zaleganie na obszarach bardzo urodzajnych gleb, w strefie powierzchniowych i podziemnych ujęć wody oraz w bliskim sąsiedztwie doliny Bystrzycy.

 

Klimat wsi jest łagodny, ciepły i umiarkowanie wilgotny, z krótkotrwałą zimą, wczesną wiosną i ciepłym latem.

 

Średnie opady atmosferyczne wynoszą około 700 mm rocznie, z większym nasileniem w miesiącach wiosennych.

 

Okres wegetacji, z temperaturami powyżej 5°C, trwa ok. 32 tygodnie.

 

Sprzyjające warunki klimatyczne i glebowe przyczyniły się do nadania wsi charakteru rolniczego.



Opracowanie: Lucyna Szpilakowska

(2012)


  Zdjęcie satelitarne:  


Zdjęcie satelitarne

ŚMIAŁOWICE






Zdjęcie panoramiczne:

Plik PDF








                                                                                          

 

 

 

 

Separator

Logo

Tworzenie stron internetowych HM sp. z o.o. www.hm.pl | hosting www.hb.pl